Kluki - jubileusz 50-lecia

Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach – Oddział Muzeum Pomorza Środkowego
w Słupsku w 2013 roku obchodzi 50-lecie powstania. Jubileusz ten stał się wyjątkową okazją do podjęcia szeregu działań oraz organizacji kilku wydarzeń muzealnych, mających uświetnić jego obchody. Jednocześnie ich celem było przybliżenie szerokiej publiczności historii Słowińców, zachodniego odłamu Kaszubów, zamieszkujących dawniej tereny Pomorza,
a także promocja placówki, ochraniającej ich dziedzictwo kulturowe. Honorowy Patronat nad całym jubileuszem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski.
W skład Komitetu Honorowego weszli także: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski, Marszałek Województwa Pomorskiego Mieczysław Struk oraz Starosta Słupski Sławomir Ziemianowicz.

W ramach obchodów jubileuszu zrealizowano wystawę pt. „Czas zatrzymany”, ukazującą rodzinne fotografie oraz dokumenty pochodzące z ziemi słowińskiej. Jej otwarcie miało miejsce 9 czerwca w Klukach, a autorką scenariusza i aranżacji była Kustosz Muzeum Wsi Słowińskiej Violetta Tkacz-Laskowska.

„Nazywano ich Słowińcami” to tytuł drugiej wystawy, jaką zorganizowano w związku
z jubileuszem, prezentowanej kolejno w czterech pomorskich muzeach: Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy w Pucku, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie oraz Muzeum Historyczno-Etnograficznym w Chojnicach. Koncepcję oraz aranżację wystawy, mającej ukazywać kulturę materialną Słowińców, opracowała Kustosz MWS w Klukach Gabryela Włodarska-Koszutowska.

16 lipca Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach oficjalną wizytą zaszczycił Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski z Matką, Jadwigą Komorowską, co również miało związek z jubileuszem. Dla Pani Jadwigi Komorowskiej wizyta w Klukach miała charakter sentymentalny, bowiem jako studentka socjologii w 1948 roku prowadziła we wsi badania terenowe, której pokłosiem stała się praca magisterska nt. stosunków autochtonów oraz ludności osadniczej przybyłej zza Bugu. Praca ta została przekazana na ręce Kierownictwa MWS w Klukach. Prezydent RP odznaczył Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla zachowania tradycyjnej architektury i kultury ludowej regionu słowińskiego i działalność na rzecz społeczności lokalnej Henryka Soję, Starszego Kustosza, Kierownika Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach. Medalem Złotym za Długoletnią Służbę za wzorowe i wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej odznaczona została także Teresa Dwulit, Specjalista ds. administracyjno-technicznych MWS w Klukach.

Główne uroczystości jubileuszowe z okazji 50-lecia Muzeum Wsi Słowińskiej odbyły się 25 września w Klukach, a swoją obecnością zaszczycili je przedstawiciele władz, m.in.: Senator Kazimierz Kleina, Starosta Słupski Sławomir Ziemianowicz, Marek Biernacki – Wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Pomorskiego, Beata Jaworowska – Zastępca Dyrektora Departamentu ds. Kultury, Anna Sadlak – Dyrektor Wydziału Oświaty, Kultury
i Sportu Urzędu Miasta w Słupsku, Teresa Lasowa – Prezes Stowarzyszenia Muzeów na Wolnym Powietrzu i Dyrektor Muzeum-Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich, a także przedstawiciel Uniwersytetu Jagiellońskiego – prof. dr hab. Jan Święch. Gośćmi MWS w Klukach byli ponadto przedstawiciele dwudziestu pięciu działających
w Polsce muzeów oraz muzeów na wolnym powietrzu, jak również przedstawiciel Izby Regionalnej im. Adama Sikory w Jabłonkowie (Republika Czeska).

Zgromadzonych gości przywitali kolejno Dyrektor Muzeum Pomorza Środkowego
w Słupsku Mieczysław Jaroszewicz i Kierownik MWS w Klukach Henryk Soja. Swoimi wspomnieniami, dotyczącymi początków powstawania Muzeum jako Zagrody Muzealnej
w Klukach, podzieliła się także Hugona Ostrowska-Wójcik, emerytowany Kierownik Działu Etnograficznego MPŚ w Słupsku, współautorka koncepcji rozwoju skansenu w latach 70. Obchody jubileuszu stały się impulsem do utworzenia Galerii Pomorskiego Malarstwa Plenerowego. Jej otwarcie miało miejsce właśnie podczas uroczystości w Klukach. Galeria, znajdująca się w budynku dawnej szkoły, gromadzi obrazy artystów, którzy uwiecznili
w swoich dziełach wyjątkowość pomorskiego krajobrazu. Jej utworzenie możliwe było dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Autorką koncepcji
i aranżacji wystawy w Galerii jest Kustosz MWS w Klukach Violetta Tkacz-Laskowska.

Przy okazji jubileuszu rozdane zostały odznaczenia osobom zasłużonym dla Muzeum Pomorza Środkowego, w tym także pracownikom MWS w Klukach. Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” otrzymała Hugona Ostrowska-Wójcik. Odznaką honorową – Srebrną odznaką „Za opiekę nad zabytkami” za zasługi w działalności muzealniczej odznaczeni zostali:

- Violetta Tkacz-Laskowska – Kustosz, MWS w Klukach,

- Bogusław Wełnicki – Rzemieślnik, MWS w Klukach,

- Lucjan Hanak – Starszy Kustosz, Kierownik Działu Sztuki i Techniki, MPŚ w Słupsku,

- Dawid Gonciarz – p.o. Kierownik Oddziału Muzeum Kultury Ludowej Pomorza
w Swołowie i Młynie Zamkowym w Słupsku.

Za zasługi w działalności muzealniczej odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” odznaczeni zostali:

- Mieczysław Jaroszewicz – Starszy Kustosz, Dyrektor MPŚ w Słupsku

- Dorota Ciecholewska – Kustosz, Kierownik Działu Bibliotecznego i Zbiorów Specjalnych MPŚ w Słupsku,

- Piotr Zomkowski – Starszy Dozorca, MWS w Klukach.

Obchody 50-lecia nie mogły odbyć się bez złożenia gratulacji, życzeń oraz podarunków od przybyłych gości, kierowanych na ręce Kierownika Henryka Soi oraz Kustosz Violetty Tkacz-Laskowskiej. Całość uroczystości uświetnił występem kwartet smyczkowy Sonore; nie zabrakło też jubileuszowego tortu. Po obiedzie goście mieli możliwość zwiedzenia Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.

W ramach dalszych obchodów jubileuszu w dniach 26-27 września w Rowach miała miejsce Ogólnopolska Konferencja Skansenowska pt. „Interaktywna edukacja w muzeach na wolnym powietrzu”, stając się okazją do wymiany poglądów, doświadczeń oraz wiedzy wszystkich zgromadzonych na niej muzealników. Na konferencji zaprezentowano trzynaście referatów, będących punktem wyjścia do odbywających się później inspirujących dyskusji.

Z referatami wystąpili:

dr Antoni Pelczyk (Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach), Edukacja muzealna w świetle oficjalnych raportów. Nowa jakość czy panaceum na ukrycie muzealnych bolączek?
mgr Karolina Radłowska (Białostockie Muzeum Wsi w Osowiczach – Wasilkowie), Między atrakcyjnością a skutecznością. Rola interaktywnej edukacji w muzeum na wolnym powietrzu.
dr Olga Kwiatkowska (Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu), Dylematy edukatorki – między interaktywnością a intermedialnością.
mgr Marta Romanow-Kujawa (Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach), Edukacja interaktywna – między misją a rynkiem usług.
mgr Damian Danak (Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze z siedzibą w Ochli), Jeden uczestnik czy tysiąc widzów? Muzeum między misją a komercją.
mgr inż. arch. Wojciech Śliwiński (Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu), Elementy interaktywnej edukacji w Miasteczku Galicyjskim, paramuzealnym sektorze ekspozycyjno-edukacyjnym przy Sądeckim Parku Etnograficznym.
mgr Małgorzata Imiołek (Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni), Dotknijmy eksponatów. Zagroda edukacyjna w Parku Etnograficznym w Tokarni – koncepcja i realizacja.
mgr Michał Alzak (Muzeum Wsi Radomskiej), Dziecko w muzeum. Aspekt edukacyjny warsztatów i lekcji muzealnych prowadzonych w Muzeum Wsi Radomskiej.
mgr Marta Nowicka, mgr Mariusz Przybyła (Muzeum Regionalne w Wolsztynie), Interaktywna edukacja w warunkach Skansenu Budownictwa Ludowego Zachodniej Wielkopolski.
mgr Hanna Ignatowicz (Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego
w Szreniawie), Interaktywne działania edukacyjne w pałacu (dworze ziemiańskim)
w Muzeum w Szreniawie formą prezentowania tematyki życia codziennego ziemiaństwa wielkopolskiego w okresie międzywojennym.
mgr inż. Patrycja Mackiewicz (Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny w Olsztynku), Spotkani nowoczesności z tradycyjną formą edukacji w działaniach prowadzonych w Muzeum Budownictwa Ludowego – Parku Etnograficznym w Olsztynku.
mgr Dawid Gonciarz (Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie i Młynie Zamkowym w Słupsku), Edukacja interaktywna a multimedialna interaktywność, czyli jak to robimy w Muzeum w Swołowie.
mgr Violetta Tkacz-Laskowska (Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach), Interaktywna edukacja w Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.

Po zakończeniu konferencji 27 września jej uczestnicy pojechali do Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie, Oddziału Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku, a dzień później wzięli udział w objeździe studyjnym, zwiedzając Darłowo, Krąg i Warcino.

Obchody jubileuszu 50-lecia powstania Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach zakończą się otwarciem wystawy pt. „Nazywano ich Słowińcami” w Muzeum Historyczno-Etnograficznym w Chojnicach, co nastąpi 8 listopada br.